Jednymi z najczęściej zadawanych mi ostatnio pytań są pytania dotyczące prawa odstąpienia przy zakupie przez Internet, w szczególności przy zakupie e-booków, bądź szkoleń online, które są coraz popularniejsze. Z jednej strony wszyscy wiedzą, że przy zawieraniu umowy przez Internet, telefon czy poza lokalem sprzedawcy konsumentom przysługuje 14-dniowe prawo zwrotu towaru (prawnie nazywanie prawem do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa), a z drugiej intuicyjnie wydaje się, że niesprawiedliwa byłaby możliwość przeczytania e-booka czy przerobienia kursu, a potem odstąpienie od umowy i odzyskanie pieniędzy. Poniżej omówię więc wyjątki od ogólnych zasad opisanych TUTAJ.
Wszystkie umowy, o których mowa w tekście to umowy zawarte poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Szerzej o tych pojęciach mówiłam TUTAJ, w artykule o prawie odstąpienia od umowy.
W pierwszej kolejności omówię wyjątki, o które pytacie najczęściej.
Należy pamiętać, że za każdym razem gdy w tekście wspominam o konsumencie mam na myśli także przedsiębiorcę na prawach konsumenta o którym pisałam TUTAJ.
Świadczenie usług (np. konsultacje online, dostęp do platform szkoleniowych)
Coraz częściej przenosicie swoją działalność do Internetu udzielając konsultacji czy sprzedając dostęp do swoich szkoleń. Jeżeli działania te stanowią usługę (a najczęściej stanowią), można wyłączyć możliwość odstąpienia od umowy o ile konsument wyrazi na to ważną i wyraźną zgodę na etapie dokonywania zakupu. Z przepisów wynika, że konsumentowi nie przysługuje prawo odstąpienia od umowy o świadczenie usług, jeżeli przedsiębiorca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą konsumenta, który został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po spełnieniu świadczenia przez przedsiębiorcę utraci prawo odstąpienia od umowy.
WAŻNE! Warunkiem wyłączenia prawa odstąpienia jest więc:
– uzyskanie ważnej i wyraźnej zgody konsumenta na wykonanie usługi wyrażonej przez niego przed wykonaniem usługi,
– poinformowanie konsumenta o utracie prawa do odstąpienia od umowy w przypadku wyrażenia zgody.
Jeżeli nie spełniłeś powyższych wymagań konsumentowi przysługuje prawo do odstąpienia od umowy.
Towar tworzony na zamówienie lub personalizowane na specjalne życzenie konsumenta
Kolejnym wyjątkiem są produkty, które wykonujesz na specjalne życzenie klienta, zgodnie ze wskazanymi przez niego wytycznymi. Wyjątek ten odnosi się zarówno do personalizowanych produktów np. t-shirt z wybranym zdjęciem, poduszka z wyszytym imieniem dziecka, jak i produktów robionych na wymiar np. stół czy sukienka szyta zgodnie z podanymi wymiarami. Chodzi o produkty, które sobie „wymyśliliśmy”, pasują tylko nam i nie ma ich o standardowej ofercie sprzedawcy.
Należy jednak pamiętać, że można zwrócić produkt w przypadku, gdy:
– towar jest wykonany na zamówienie konkretnego klienta, ale to sprzedawca określił jego parametry i po prostu nie ma go w tym momencie na stanie np. oferuje stół o wymiarach 80×120, ale nie ma go w magazynie i wykonuje go ponieważ wpłynęło zamówienie;
– sprzedawca oferuje kilka różnych opcji i klient wybiera jedną z nich np. w ofercie sklepu istnieje możliwość wyboru 3 różnych wymiarów stołów i klient wybiera jedną z nich – wtedy wyjątek nie obowiązuje.
Sprzedaż treści cyfrowych np. e-booków, audiobooków
W przypadku jeżeli sprzedajesz e-booka, audiobooka lub inną treść cyfrową, która nie jest zapisana na nośniku materialnym np. płycie CD i dostarczasz tę treść konsumentowi za jego wyraźną zgodą przed upływem terminu do odstąpienia od umowy i po poinformowaniu go przez przedsiębiorcę o utracie prawa odstąpienia od umowy, to masz prawo do wyłączenia prawa do odstąpienia od umowy w zakresie tych treści.
WAŻNE! Warunkiem wyłączenia prawa odstąpienia jest więc:
– uzyskanie ważnej i wyraźnej zgody konsumenta na wykonanie usługi wyrażonej przez niego przed wykonaniem usługi,
– poinformowanie konsumenta o utracie prawa do odstąpienia od umowy w przypadku wyrażenia zgody.
Jeżeli nie spełniłeś powyższych wymagań konsumentowi przysługuje prawo do odstąpienia od umowy.
Sprzedaż towarów ulegających szybkiemu zepsuciu
W przypadku, gdy sprzedajesz np. kwiaty albo świeże warzywa i owoce również możesz wyłączyć w swoim regulaminie prawo do odstąpienia od umowy w przypadku gdy przedmiotem umowy są rzeczy ulegające szybkiemu zepsuciu lub mające krótki termin przydatności do użycia.
Poza powyższymi, najczęstszymi wyjątkami prawo odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość nie przysługuje konsumentowi w odniesieniu do umów:
- w której cena lub wynagrodzenie zależy od wahań na rynku finansowym, nad którymi przedsiębiorca nie sprawuje kontroli i które mogą wystąpić przed upływem terminu do odstąpienia od umowy;
- w której przedmiotem świadczenia jest rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu, której po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu;
- w której przedmiotem świadczenia są rzeczy, które po dostarczeniu, ze względu na swój charakter, zostają nierozłącznie połączone z innymi rzeczami;
- w której przedmiotem świadczenia są napoje alkoholowe, których cena została uzgodniona przy zawarciu umowy sprzedaży, a których dostarczenie może nastąpić dopiero po upływie 30 dni i których wartość zależy od wahań na rynku, nad którymi przedsiębiorca nie ma kontroli;
- w której konsument wyraźnie żądał, aby przedsiębiorca do niego przyjechał w celu dokonania pilnej naprawy lub konserwacji; jeżeli przedsiębiorca świadczy dodatkowo inne usługi niż te, których wykonania konsument żądał, lub dostarcza rzeczy inne niż części zamienne niezbędne do wykonania naprawy lub konserwacji, prawo odstąpienia od umowy przysługuje konsumentowi w odniesieniu do dodatkowych usług lub rzeczy np. internetowe wezwanie i opłacenie ślusarza
- w której przedmiotem świadczenia są nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu;
- dostarczanie dzienników, periodyków lub czasopism, z wyjątkiem umowy o prenumeratę;
- zawartej w drodze aukcji publicznej np. sprzedaż dokonana przez allegro w drodze licytacji
- świadczenie usług w zakresie zakwaterowania, innych niż do celów mieszkalnych, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, wydarzeniami rozrywkowymi, sportowymi lub kulturalnymi, jeżeli w umowie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi np. zakup biletów na koncert
